باغ زربافی، باغی متروک در دل زباله و سگ های خیابانی
نور معرفت: از گیلان «فلسطین» یا «کردمحله»، یکی از محلات پرجمعیت رشت است که قبلا تماما باغ بود. «باغ زربافی»، یکی از باغ های بزرگ بجامانده از ابراهیم سمیعی است که وقف شده ولی باوجود فقدان فضای سبز شهری در این محله، این باغ متروک، محل تجمع سگ های بی صاحب خیابانی و زباله شده است.
بامداد یک روز تعطیل، خبری از شلوغی محله نیست. هنوز واحدهای تجاری دو سوی خیابان فلسطین باز نشده است. خیابانی که هنوز عده ای آنرا با نام قدیمی اش یعنی «کردمحله» می شناسند.
در دوسوی خیابان، اسامی تابلوها، نام هایی آشناست و پیشینه این محله را نشان میدهد. خیابان هایی بنام سعیمعی و حاتم، یادآور روزهایی است که این محله قدیمی تماما باغ های شخصی بود. کرد محله روز گذشته و محله فلسطین امروز، تماما باغ های شخصی شخصیت های سرشناسی همچون، سمیعی، حاتم و صفاری بود که حالا تنها یکی از این باغ ها باقی مانده است.
در آغاز محله و پس از کوچه برف، تنها فضای عمومی محله یعنی مسجد امام صادق و یا به قول اهالی، مسجد کرد محله قرار دارد. این مسجد در آغاز کوچه ای است که به نام زربافی نامگذاری شده است. بر روی سنگ سردرب ورودی مسجد، سال ۱۳۵۰ به عنوان تاریخ ساخت مسجد حک شده و کوچه پس از آن تابلویی به نام سمیعی نصب شده است.
آنگونه که مسن ترهای کردمحله به یاد دارند، کار ساخت مسجد کردمحله توسط خیرین با اهدا زمینی در حدود ۱۰۰۰متر مربع مساحت، از جانب ابراهیم سمیعی در سال ۱۳۵۰ شروع شد و با تلاش هیات امنای نخست مسجد یعنی؛ سید جلیل موسویان، یوسف فالیزی، حسین و حسن مشکین، محمد دیزانی( معروف به محمد سیمچی) و ابراهیم سمیعی بالاخره در سال ۱۳۵۹، مسجد به انتها رسیده است. سقف و دیوارهای این مسجد در زمان ریزش برف سنگین سال ۱۳۸۳، فرو ریخت و با تلاش هیات امنای جدید، مسجد امام صادق باردیگر تعمیر ش.
نام کوچه های سمیعی، کافی است که ما را به یکی از خاندان های موثر و پرنفوذ رشت یعنی خاندان سمیعی رهنمون گردد. خانواده ای که با اسکان سرسلسله آنها یعنی «آقاسمیع» از دوره زندیه در رشت، شاهد رشد و توسعه این خانواده تاجر هستیم.
در آخر کوچه های سمیعی و زربافی، باغ بزرگی است که هرچند بنام «باغ زربافی» مشهور است، ولی اهالی می گویند این باغ بزرگ مال سمیعی بود و آنرا وقف کرده است. باغ بزرگ زربافی از معدود باغ های باقیمانده در محدوده شهر رشت است. این باغ اگر هنوز از دست انبوه سازان جان سالم بدر برده، بدین سبب است که از طرف مالک یعنی سمیعی وقف شده است.
حالا من روبروی باغی ایستاده ام که درختان تنومند آزادش بر محله سایه افکنده است. بعد از یک روز بارانی، انعکاس درختان تنومند دور باغ، منظره دلفریبی به وجود می آورد. از بقایای پایه های بتنی، مشخص است که باغ قبلا حصار و دربی داشته است. اما حالا نه خبری از پرچین باغ است و نه از درب آهنی روبه مسجد.
متاسفانه حاشیه باغ مملو از زباله های رها شده است و سطل زباله مکانیزه ای که روزانه زباله گردها به سراغش می روند. باغ پر از سگ های ولگردی است که به امید قوتی که اهالی برای آنها می ریزند، شب و روزشان را سپری می کنند. بانویی در آخر ورودی دوم، مشغول ریختن پسماندهای خوراکی برای سگ های ولگرد است. او در این زمینه اظهار داشت: در تمام کردمحله، حتی یک فضای سبز و یا بوستان شهری وجود ندارد. تنها فضای سبز محله همین باغ زربافی است ولی چون رها شده و بهسازی نشده، عملا قابل استفاده نیست.
وی افزود: در مجاورت همین باغ، زمین متروکه دیگری هم هست که با تجمیع هر دو زمین، شهرداری می تواند یکی از بهترین بوستان های شهری را برای این محله شلوغ و پرجعیت بسازد.
در آخر باغ، خانه ویلایی مشاهده می شود که بنظر می رسد هنوز مسکونی باشد ولی ترس از حمله سگ های ولگردی که حالا به خوردن گوشت و خون عادت کرده اند، مانع از رفتن به انتهای باغ و بررسی می شود.
سال ۱۳۹۴، مدیریت شهری اعلام نمود مقرر است باغ زربافی به عنوان یکی از بوستان های شهری، تغییرکاربری یابد و در همین زمینه جلسات زیادی هم از طرف شهردار وقت با اداره اوقاف و امور خیریه اجرا شد. ولی آن چه مشهود است، به نتیجه نرسیدن خروجی این جلسات و تغییرکاربری باغ بزرگ زربافی است.
محله فلسطین در محدوده منطقه ۳ شهرداری رشت قرار دارد و یکی از محلات پرتراکم رشت است. این محله، پس از انقلاب به وجود آمد و پیش از آن خیابان خاکی با قلیل خانه ویلایی بود که در حصار باغ های بزرگ دیده می شد.
محله فلسطین، از شمال به خیابان شهدا، از جنوب به بلوار چمران، از شرق به بلوار مدرس و از جانب غرب به رودخانه زرجوب منتهی می شود. محله ای که خیابان خاکی آن – که بنام سرهنگ صفاری نامیده می شد- دهه های پیش آسفالت شد و کم کم ساختمان های مسکونی و تجاری، باغ های باقیمانده رشت را بلعیدند.
واحدهای تجاری در خیابان فلسطین، عمدتاً بورس لباس کودک است و به سبب قیمت پایین تر اجناس در این خیابان نسبت به دیگر مکان ها، در روز جمعیت در حال تردد زیادی هم دارد. ولی با وجود باغ بزرگ زربافی، هیچ فضای سبز شهری برای کودک و جوان و میانسال ندارد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب