ارمغان یک نویستده از زندان
به گزارش نور معرفت، بزرگ علوی، بعد از آزادی از زندان با انتشار ورق پاره های زندان (۱۳۲۱) بنیانگزار «ادبیات زندان» در داستان نویسی ایران شد.
به گزارش نور معرفت به نقل از ایسنا، سیزدهم بهمن ماه زادروز بزرگ علوی (۱۲۸۳-۱۳۷۵) است.
بزرگ علوی (سیدمجتبی علوی) از پیشگامان داستان نویسی جدید و مشهورترین نویسندهی چپگرای ایران در ۱۳ بهمن ۱۲۸۲ شمسی در تهران و در خانواده ای اهل سیاست به دنیا آمد.
بزرگ علوی تحصیلات مقدماتی خویش را در تهران گذراند. پدرش، سیدابوالحسن، که از فعالان جنبش مشروطه بود و در آلمان به «کمیتهی ملیون» پیوسته بود، در یکی از سفرهای پنهانی اش به ایران (۱۳۰۲)، پسران خود، بزرگ و مرتضی را برای ادامهی تحصیل به آلمان برد.
علوی در خلال سالهای تحصیل در آلمان به مطالعهی آثار نویسندگان اروپایی پرداخت و به تدریج شخصیت ادبی اش تحت تاثیر ادبیات رمانتیک آلمان شکل گرفت؛ و درعین حال به مطالعهی ادبیات کلاسیک ایران علاقه مند شد.
علوی، بعد از بازگشت به وطن، در ۱۳۰۷ معلم زبان آلمانی هنرستان صنعتی شیراز شد. سپس بعنوان مترجم یک آلمانی به گیلان رفت. این سفر بعدها الهام بخش معروف ترین داستان کوتاه او «گیله مرد» شد.
وی در ۱۳۰۸، به تدریس زبان آلمانی در هنرستان صنعتی تهران پرداخت و با فضای روشنفکری پایتخت، ازجمله محفل ادبی صادق هدایت ارتباط یافت.
علوی با انتشار اولین اثرش، مجموعهی داستان چمدان (۱۳۱۳) بعنوان یکی از پیشگامان داستان نویسی جدید ایران شناخته شد. او سال ۱۳۱۶ به افترا عضویت در «تشکّل کمونیستی» بازداشت و به هفت سال زندان محکوم شد و اولین مرحله از کار ادبی او یعنی نگارش و ترجمهی آثار ناسیونالیستی و روان شناختی، به پایان رسید.
علوی، بعد از آزادی از زندان با انتشار ورق پاره های زندان (۱۳۲۱) بنیانگزار «ادبیات زندان» در داستان نویسی ایران شد. پنجاه و سه نفر را هم در ۱۳۲۲ منتشر نمود.
سالهای ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ پربارترین دورهی فعالیت ادبی اوست. مهم ترین دستاورد ادبی این دوره از زندگی علوی مجموعهی داستان نامه ها (۱۳۳۰) و رمان چشم هایش (۱۳۳۱) است.
او که یک ماه قبل از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برای دریافت «مدال طلای شورای جهانی صلح»، به جهت نوشتن مجموعهی نامه ها به بوداپست رفته بود، دیگر نتوانست به وطن بازگردد و در برلین شرقی ماندگار شد و تا انتهای عمر در این شهر زیست.
در دورهی اقامت در آلمان به تدریس زبان تاریخ و فرهنگ ایران در دانشگاه همبولدت و نوشتن آثاری مثل فرهنگ لغات فارسی به آلمانی و تاریخ ادبیات معاصر ایران و ترجمهی آثاری از ادبای کلاسیک ایران مثل خیام و نظامی و بعضی از معاصران به زبان آلمانی پرداخت. در این دوره چند رمان هم نوشت: سالاری ها، موریانه و روایت.
علوی سال ۱۳۷۵، در ۹۳سالگی، درگذشت و در گورستان برلین به خاک سپرده شد.
برگرفته از مقالهٔ بزرگ علوی به قلم حسن میرعابدینی، دانشنامهٔ زبان و ادب فارسی، به سرپرستی اسماعیل سعادت، ج ۴، صص ۶۶۲-۶۶۶.
منبع: nooremarefat.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب