گفتاری از آیت الله میرباقری؛
ویروس كرونا می تواند ضربه های مهلكی بر پیكره ی مدرنیته وارد كند
به گزارش نور معرفت آیت الله میرباقری اظهار داشت: تاب آوری جامعه دینی در مقابل این ابتلاء بسیار بیشتر از جامعه مادی و مدرن است. این ویروس می تواند برخلاف همهی طراحی ها، ضربه های مهلكی بر پیكرهی مدرنیته وارد كند.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، متن زیر گفتاری از آیت الله میرباقری است كه در ادامه می خوانید؛ بیماری ای كه اخیراً فراگیر شده و به یك ابتلای بزرگ برای جامعه جهانی تبدیل گشته، از نظرِ اجتماعی و تمدنی، یك پدیدهی چندوجهی است نه یك وجهی. ما با یك امرِ میان رشته ای و بلكه فرارشته ای مواجه هستیم كه نباید یك وجههی آن غلبه پیدا كند و باید ابعاد مختلف این پدیده به شكلِ جدی موردِ تأمل قرار بگیرد. وجهی از این پدیده، جنبهی بهداشتی است كه مربوط به دانش های وابسته به پزشكی است. وجه دیگر مربوط به حوزه علوم انسانی و علومِ شناختی و همین طور دانش های تمدنی و فلسفه تاریخ و حوزهی رسانه و امثال اینها است. حتی جنبهی امنیتی و جنگ بیولوژیكی هم مورد توجه قرار گرفته و آمادگی هایی برای مقابله با این تهدید فراهم گشته است. امروز این بیماری با تهدیدِ سلامت بشر و مخیر كردن بشر بین انتخاب سلامتی یا انتخاب پیوستارهای كنونی، فضای سیاست، فرهنگ و اقتصادِ جهانی را به شدت تحت تأثیر قرار داده و نوعی گسست اجتماعی به وجود آورده است، بطوریكه برخی از صاحب نظران جهانی دربارهی دنیای پساكرونا آغاز به نظریه پردازی كرده اند. این حوادث نشان میدهد كه این واقعه، جدی تر و فراتر از یك پدیدهی یك بُعدیِ بهداشتی و پزشكی است. بنظر می رسد با در نظر گرفتنِ گستردگی و بزرگیِ این واقعه، و فرضِ پایداریِ این شرایط، این احتمال وجود دارد كه در كنارِ همهی جنبه هایی كه عرض شد، مقصد جدی تر و بزرگ تری هم در پشت صحنه وجود داشته باشد و آن، عبور دادنِ جامعه جهانی از نظم كنونیِ زندگی به یك سامان و نظم جدید است. دربارهی این جنبه، دو احتمال هست و ما باید این احتمالاتِ مختلف را در نظر بگیریم و طراحی های خودرا متناسب با آنها دنبال نماییم. احتمال اول این است كه واقعاً در امتداد این واقعه، فضای عبور از نظم مادیِ مدرن، به نظم معنوی و نظمِ تحت تأثیرِ هدایت های الهی و در جهتِ غلبهی ولایت حقه به وجود بیاید؛ یعنی این پدیده ها یك امری تلقی شود كه تحت تدبیر ولی الله الاعظم (عج) جامعه جهانی را به تدریج از نظمِ مادی و سیطرهی قدرت ها به سمتِ یك نظمِ معنوی و رهایی از تسلط مادی سیر دهد. اما در نقطهی مقابل، این هم محتمل است كه مهلت شیطان هنوز تمام نشده باشد و خدای متعال مهلتی به شیاطینِ جن و انس داده باشد و دستگاه ابلیس و شیاطین انس از این فرصت استفاده كنند و با طراحی های بزرگ و پنهان در پشتِ صحنه، به دنبالِ تغییر مفهوم و سازوكارهای حُكمرانی بر جهان و ایجاد یك نظم پیچیده تر مادی، یعنی عبور از حاكمیت كنونیِ قدرت های مادی بر جهان به سمتِ حاكمیت مجازی و حكمرانی مجازی و سایبری باشند كه فضایی مدیریت پذیرتر، خشك تر و سخت تر است. این طراحی ها ممكنست توسط دست های پشتِ صحنهی قدرت در جهان انجام شود؛ كمااینكه دست های پشت صحنه در پس از جنگ جهانی، صحنه را به شكلی مدیریت كردند كه جامعه بشری را به پذیرشِ یك حاكمیت جهانی، و محدود كردن اختیارات دولت ملت ها، واداشتند و تحت عنوانِ سازوكارهایی برای تحقق صلح پایدار، سازمان های بین المللی همچون سازمان ملل و زیرمجموعه های آنرا بر جهان حاكم كردند و فضایی از رعب و هراس و اضطراب و گریز از جنگ را در جامعه جهانی به وجود آوردند. آنها لطمه را به حدّی گسترده كردند كه حتی كشورهایی كه مستقیماً درگیر آن جنگ ها نبودند، به پذیرش این نظم جهانی و سیطره قدرت ها از طریقِ شبكهی سازمان های بین المللی تن بدهند. می دانید بیش از هفتاد میلیون كشتهی رسمی در آن جنگ ها بوده كه خیلی از آنها مربوط به كشورهای درگیر است، ولی در ورای آن، كشورهایی كه درگیر جنگ جهانی نبودند، شاید ده ها میلیون كشته های خاموش داده اند و این هم طراحی همان كسانی بوده كه این جنگ ها را هدایت می كردند تا بتوانند آن كشورها را هم به نقطهی پذیرشِ این نظم نوین جهانی بر محور قدرت های برندهی جنگ برسانند و نیز آنها را در نقطهی لطمه پذیری قرار بدهند كه مسلط بر اوضاع نشوند. علی ایّ حال، همانطور كه بحرانِ جنگ جهانی اول و دوم، بستر جامعه جهانی را برای پذیرش یك نظم جدید با ادعای صلح پایدار مهیا كرد، این فضای ناامنِ كنونی هم می تواند جامعه جهانی را برای پذیرش یك پیشنهاد جدید برای تحققِ یك نظم مادی و ایجاد حكمرانی مجازی مهیا كند. این دوركاری ها و این تعطیل كردن تجمعات حقیقی و عبور از جامعهی حقیقی به جامعهی مجازی و ایجاد بستر برای پذیرشِ حل وفصل امور (تحصیل، اشتغال و سایر ارتباطات اجتماعی) در فضای مجازی، و قرائن فراوان دیگر خصوصاً قرار گرفتن در شرایطِ یك رزمایش بزرگِ زیست در فضای مجازی، كه آخرین مقاومت ها در برابرِ آن در حال فروریختن است و…، مؤیداتی بر این احتمال است كه شاید چنین پشتِ صحنه ای وجود دارد تا بتوانند سیطره بلامنازع مجازی بر جهان پیدا كنند. گمان من این است كه این بیانی كه رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی در روز عید مبعث فرمودند و اشاره كردند كه ما در فضای مجازی هم باید قوی بشویم، شاید باتوجه به این نكته بوده باشد. این احتمال و فرضیه ممكنست معارضاتی داشته باشد، همچون اینكه اگر چنین مقاصدی در كار باشد، پس چرا این بیماری دامن اروپا و آمریكا را هم گرفته است؟ در پاسخ باید اظهار داشت: منافاتی ندارد، چون در جنگ جهانی هم كل جامعهی جهانی ناامن شد و جهان به سمتی كشیده شد كه شعار نظم نوین و صلح پایدار را بپذیرند. به هر حال، ما باید احتمالات و فرضیه ها، به خصوص احتمالات و فرضیه های بزرگ و راهبردی را در نظر بگیریم و صحت و سُقم آنها را دنبال نماییم و برنامه ریزی و رزمایشِ متناسب برای مواجههی فعال و هوشمندانه با آن انجام دهیم و تهدیدها را به فرصت تبدیل نماییم. نباید فرضیه های بزرگ را صرفاً با چند قرینهی خُردِ مخالف رد كرد. البته این فرض هم دور از نظر نیست كه این ویروسِ منحوس اما هوشمند، از همان آغاز هم با هدفِ ایجاد گسست اجتماعی از یك طرف، و شكل دهی به پیوست و انسجامِ مجازی و كلبهی الكترونیكی از جانب دیگر، مهندسی و مدیریت شده باشد. بنظر می رسد اگر آن نهادها و ساختارهایی كه باید پشتیبانیِ فكری كنند، شكل گرفته بود و مسیر خودش را طی می كرد، امروز می توانست دربارهی این مسائل، نظر كارشناسی بدهد، ولی تلقی حقیر این است كه حالا، شبكهی نیروهای جوان و فعال و به خصوص نیروهای آتش به اختیار، و نخبگان، فضاهای اندیشه ورزی دراین زمینه ها را باید به سرعت فراهم آورند و بستر تأیید یا رد این فرضیه ها را بررسی نمایند و سپس به دنبال یك طراحی همه جانبه و سازوكار جامعی در مقابلِ این پدیده، با ابعادی كه برای آن مفروض است، داشته باشند و در برنامه های خود، علاوه بر حوزه بهداشت و حوزه جنگ های بیولوژیكی كه قسمتی از كار هستند، به این فرضیه ها هم توجه نمایند. اگر مقیاس این بحران، عبور دادنِ جامعه جهانی به سمتِ یك حكمرانی بلامنازع جدید باشد و ظرفیت چنین تصرفاتی فراهم آمده باشد، باید تحركات و اقدامات متناسب با آن طراحی و عملیاتی شود و این كار نیاز به كارهایی در لایه های مختلفِ بنیادی، راهبردی و برنامه ریزی های عملیاتی دارد و بعد اقدام گسترده در صف به صورت یك شبكه منسجم انجام بگیرد. شكی نیست كه تاب آوری جامعه دینی در مقابل این ابتلاء بسیار بیشتر از جامعه مادی و مدرن است. این ویروس می تواند برخلاف همهی طراحی ها، ضربه های مهلكی بر پیكرهی مدرنیته وارد كند. این ویروس می تواند به ظهور شكاف ها و ضعف های فراوانِ مستتر در نظم مدرن (از جمله اصالت منافع فردی) منتهی گردد. از جانب دیگر، امروز، تمدن غرب یك تمدنِ بی رقیب نیست. در رقابت تمدنی بین جبههی غرب و جبههی اسلام، اگر مقاومت نماییم و موضع گیری و برخورد آگاهانه و فعال در مقابلِ طراحی های غیرانسانی غرب داشته باشیم، نتیجهی متفاوتی رقم خواهد خورد و فروپاشی تمدن غرب تسریع خواهد شد. راه ما آماده شدن برای مواجهه با احتمالات است و این آمادگی چیزی نیست جز قوی شدن در عرصه های مختلف اقتصادی، مجازی، علمی و فرهنگی.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب