فرهنگ پوشاك اقوام ایرانی، بخش اول
پوشاک عرب زبانان ایرانی و لباس هایی که از یاد می روند!
نور معرفت: پوشاک اقوام یکی از مهم ترین اِلمان های شناخت فرهنگ هر منطقه است که اینروزها تحت تاثیر تغییر سبک پوشش افراد کمتر به آن پرداخته می شود تا جایی که تنها شاید ردپایی از پوشیدن لباس محلی هر نقطه از کشور را در مراسم های خاصِ عزاداری و یا شادی در افراد ببنیم.
به گزارش نور معرفت به نقل از ایسنا، لباس های محلی علاوه بر آنکه نشان دهنده اصالت، تمدن و هویت شهرهای مختلف کشور هستند؛ با توجه به این که در هر منطقه برمبنای اقلیم و شرایط جغرافیایی همان نقطه طراحی شده است، می توانند خاصیت های منحصر به فردی داشته باشند چنانچه لباس عرب زبانان حاشیه خلیج فارس و شهرهای جنوبی کشور کاملا متفاوت از لباس های ساکنان استانهای شمالی است. هرچند که وجود رنگ های متنوع در این پوشش ها یکی از نقاط اشتراک لباس اقوام مختلف است.
البته آن چه که در سالهای اخیر بیش از گذشته به چشم می آید، استفاده کمتر از لباس های محلی است تا جایی که پوشیدن این نوع لباس را محدود به مناسبت های خاص کرده است. روندی که بیم آن می رود در صورتیکه آنرا جدی نگیریم سبب فراموشی بیشتر لباس های محلی هر منطقه فرهنگی کشور شود.
به همین دلیل ایسنا می خواهد در پرونده ای با عنوان «فرهنگ پوشاک اقوام ایرانی» به معرفی لباس های محلی اقوام مختلف کشور بپردازد. آن چه در ادامه می خوانید معرفی پوشش عرب زبانان ایرانی در خوزستان است که البته انتخاب این پوشش در زندگی روزمره به ویژه در بین جوانان کمتر دیده می شود.
«ثوب» یا «دشداشه» رایج ترین پوشاک عرب ها برای مردان است. آنها این لباس بلند را به همراه دستاری به عنوان «گتره» که بر سر می گذارند، می پوشند. دشداشه لباسی است یکسره و بلند تا مچ پا و به طور معمول سفید رنگ به جهت اینکه در تابستان های گرم منطقه، خنک باشد. این لباس در دو نوع عراقی (یقه دار) و خلیجی یا اماراتی (بدون یقه) وجود دارد.
از دیگر لباس های اعراب «بشت» یا «خاچیه» است که از جنس نخ پشمی نازک تهیه شده و روی دشداشه می پوشند. نوع دیگری از «بشت» به نام «مزویه» شناخته می شود که جنس آن از پشم ضخیم است که در زمستان ها می پوشند. حاشیه های «مزویه» را با بهره گیری از تورهای طلایی رنگ حاشیه دوزی می کنند.
«چفیه» یا «کوفیه» بخشی دیگری از لباس مردم این منطقه است؛ نوعی سربند که روی سر گذاشته می شود تا از سر، چشم و دهان در مقابل آفتاب محافظت کند. برای نگه داشتن چفیه روی سر نیز از حلقه ای سیاه رنگ به عنوان «عقال» استفاده می نمایند. بطور معمول سادات از «چفیه» های مشکی یا سبز و دیگر افراد از رنگ های سفید یا ترکیب سفید و سیاه استفاده می نمایند. البته برخی هم چفیه را روی سر نمی بندند و آنرا دور گردن یا روی شانه می گذارند.
یکی از شاخصه های پوشاک زنان عرب شالی است سیاه رنگ که با عنوان «شیله» شناخته می شود. یک روسری نازک از جنس ابریشم یا نخ خالص که سر و سینه را می پوشاند. این روسری با قلابی از جنس طلا یا نقره به نام جُلاب روی سر محکم می شود. «فوطه» و «جز» از گونه های شیله هستند.
چادری که زنان عرب زبان در مناطق جنوبی کشور به سر می کنند با چادر سایر نقاط متفاوت می باشد. در دو طرف شانه های این چادر که آنرا «عبا» می نامند، بریدگی هایی وجود دارد که دست از آن خارج می شود. زنان عرب بطور معمول زیر عبا لباس بلندی به نام «نِفنوف» به تن می کنند. شلوار زنان عرب نیز «الباس» نام دارد که فرقی با شلوارهای معمولی دیگر اقوام ایرانی ندارد به جز اینکه در بعضی مناطق پاچه ی شلوار تنگ و در بعضی مناطق گشاد دوخته می شود.
زنان میانسال نیز از «عُصابه» در پوشش خود استفاده می نمایند. «عُصابه» پارچه ای سیاه رنگ از جنس ابریشم یا کتان است. در این حالت شیله زیر عصابه قرار می گیرد. بطور معمول در مراسم های عزاداری بیشتر زنان از «عُصابه» استفاده می نمایند و برای نشان دادن غم و اندوه خود روی آن مقداری گِل می مالند. اندازه عصابه به عواملی مانند سن، قشر اجتماعی و سادات بودن زنان وابسته است. درحقیقت هرچه سن زن بیشتر باشد یا متعلق به طبقه ی اجتماعی بالاتری بوده یا از خاندان سادات باشد، به دورهای عصابه افزوده می شود. عصابه های بزرگ تر نشان دهنده منزلت اجتماعی فرد است.
«پوشیه» نیز در گذشته قسمتی از پوشش زنان عرب بود که اینروزها کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. جنس آن از حریر است و بصورت توری بافته می شود. در بین زنان عرب خالکوبی دست ها و بخشهایی از صورت خصوصاً پیشانی و چانه، باتوجه به شکل خاص آن به صورتی کنار پوشش آنها دیده می شود که مخصوص زنان عربی است که ازدواج کرده باشند.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب