در یادداشتی تبیین شد؛
هندسه بصیرت یابی و بصیرت افزایی دینی
به گزارش نور معرفت قدرت اندیشه، موهبتی الهی است که در افراد مختلف، یکسان نیست. ضعف و خطای فکری برآمده از جمود فکری، عدم مشورت و … موانع فکری به شمار می روند.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، محسن رفیعی وردنجانی در یادداشتی اختصاصی که در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است به مناسبت روز نهم دی به بصیرت دین داری و کردار مومنانه پرداخته که در ادامه با هم می خوانیم: خیلی از واژه ها همچون واژه «بصیرت» تحقق احساسی و لحظه ای را برنمی تابند و باید از پشتوانه ویژه ای برخوردار باشند تا ثبات و استقامت یابند. عموم مؤمنان، خواستار بصیرت در دینداری و کردار مومنانه اند، اما سوال این است که راز بصیرت یافتن و تداوم آن چیست؟ اگر بصیرت را نوع خاصی از مشاهده حقایق باطنی امور و اتفاقات بدانیم، برای دستیابی به آن، باید موانع این نوع از مشاهده را از میان برداریم. در این جا ضمن اشاره اجمالی به بعضی از مهم ترین موانع بصیرت، راهکارهایی برای گذر از آنها را، از نظر می گذرانیم؛ باشد که با تأمل در هر یک، موفق به دستیابی به این خصوصیت پرارزش گردیم. موانع این نوع از مشاهده را میتوان به سه دسته؛ موانع فکری، عاطفی و عملی تقسیم کرد که البته هیچکدام بی ارتباط با یکدیگر نیستند. موانع فکری
قدرت اندیشه، موهبتی الهی است که در افراد مختلف، یکسان نیست. ضعف و خطای فکری برآمده از جمود فکری، عدم مشورت و … موانع فکری به شمار می روند که باید با راه هایی از قبیل ارتقا کیفی و کمی تفکر و تأمل، مشورت با افراد شایسته و همینطور به روز کردن اطلاعات خبری و تحلیلی، بر این موانع غلبه کرد. در ادامه، به دو راهکار اساسی «تلاش فکری» و «مشورت جویی» برآمده از منابع دینی می پردازیم. اهمیت تلاش فکری
نقصان در اندیشه را میتوان در اهمیت تفکر، تعقل و تدبر همین بس که بارها قرآن کریم نسبت به آن تاکید کرده و روایات بسیاری در این حوزه به دست ما رسیده است.[۱] اینکه بدانیم چه کاری را در چه زمانی و به چه شکل انجام دهیم بصیرت و ایمان مطلوب است. مشورت جویی
سؤالی که مطرح می شود این است که بسیاری اوقات، فکر ما در تحلیل دقیق امور کفایت نمی کند و ناگزیر باید از فکر دیگران کمک بگیریم. این کار با مشورتی که اهمیت و ابعاد آن در دین ترسیم شده است محقق می شود.[۲] موانع عاطفی
در کنار قدرت اندیشه، بعد عاطفی انسان از اهمیت و تأثیرگذاری ویژه ای بر افکار و رفتار او برخوردار می باشد و همچنان که اندیشه انسان، احتیاج به مراقبت و مدیریت دارد، عواطف او هم باید رصد و پایش شود تا مبادا به مانعی در راه مشاهده حقایق پیرامون تبدیل گردد. علاقه ها و ترس های ناشی از امور دنیوی از قبیل پول، خانواده، منصب، شهرت و محبوبیت می تواند باعث شود عینکی به رنگ همان علاقه و ترس جلوی چشم (بصیرت) انسان را بگیرد و حقایق را نه آن چنان که هستند بلکه به رنگ دلخواه خود دریافت کند. ازاین رو، در چنین مواقعی، تصمیم هایی از انسان صادر می شود که از آن به «بی بصیرتی» تعبیر می شود. در ادامه به دو راهکار «تقویت علایق برتر» و «مهارت مدیریت وابستگی ها» اشاره می شود. تقویت علایق برتر
در قاموس کتاب عشق و دلدادگی، علاقه های ضعیف تر به پای علاقه های قوی تر ذبح می شوند؛ ازاین رو، در جدال بین علایق مادی و معنوی در انتخاب های مهم زندگی، عشقی برنده است که قوی تر باشد. از همین نکته بر می آید که بهترین راه برای بازنده نشدن عشق معنوی، قوی تر کردن روز به روز آن است. مهارت مدیریت وابستگی ها
دنیا برای دلبستن آفریده نشده و کسی در این دنیا نمانده و نخواهد ماند. با تمسک به این قاعده حتمی که پیش روی همه ماست، باید برای دل کندن از این دنیا آماده شویم. بهترین راه برای کاستن از وابستگی شدید به علایق مادی بگونه ای که حق بینی و حق شناسی و عملکرد حق محور ما را تحت تاثیر قرار ندهد این است که علایق شدید خویش را لیست نماییم و هر از گاهی دل کندن از آنها را تصور و تمرین نماییم. موانع عملی
بدون شک اعمال انسان تاثیر به سزایی بر ادامه مسیر زندگی او دارند. قدرت تأثیرگذاری اعمال و رفتار انسان اگر بیشتر از دو مورد پیشین (افکار و عواطف) نباشد، اساسا کمتر نیست. چه بسا عملی که انسان را در فهم حقایق بعدی مردد یا حتی عاجز کرده است.[۳] عمل ناشایست (گناه)، به مثابه قدمی در راه غلط است که از سویی اشتباهات بعدی را برای انسان آسان تر جلوه می دهد و از طرفی، هزینه درک و ترتیب اثر دادن به حقایق را دوچندان می نماید. ازاین رو، فرد، با جمع بندی شخصی از وقایع پیرامونی، آنها را آن چنان که به سود اوست می بیند؛ و می پندارد چون به سود اوست پس حق است. این، تنها یکی از سناریوهای فرآیند بی بصیرتی است. راهکار عبور از این مانع، کوشش برای اعمال شایسته و خنثی سازی حداکثری آثار ناشایسته ها از راه توبه است. پی نوشت
[۱]. سوره یوسف، آیه ۱۰۹؛ نهج الفصاحه، ص ۶۵۶.
[۲]. سوره شوری، آیه ۳۸؛ سوره آل عمران، آیه ۱۵۹؛ غررالحکم و دررالکلم، ترجمه: سید هاشم رسولی محلاتی، ج ۱، ص ۵۹۰.
[۳]. سوره روم، آیه ۱۰.
منبع: nooremarefat.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب