یادداشتی از رسول جعفریان؛
وقت نجات علم و توسعه مدیریت علمی در كشور است
نور معرفت: ما باید دست از دشمنی با علم برداریم و تابع عقل و خردی باشیم كه خداوند متعال بعنوان بهترین هدیه آنرا به ما داده است.
به گزارش نور معرفت به نقل از مهر، متن زیر یادداشتی از رسول جعفریان است كه در ادامه می خوانید؛ هیچ كس نمی تواند مدعی باشد كه علم، یعنی همین علوم تجربی، حلال همه مشكلات عالم است، اما كسی نباید به خاطر اهمیت انكار ناپذیر دین و اخلاق، به بهانه های واهی و با انگیزه ها و بی انهای مختلف، به دشمنی با علم بپردازد. مسلماً یكی از خاصیت های دنیای قدیم این است كه انگیزه های زیادی برای دشمنی با علم در آن بوده و به همین دلیل، تمدن بشری طی چندین هزار سال، با ساده ترین اطلاعات علمی، زندگی خودرا یك نواخت ادامه داده است. آیا كسی می تواند بگوید تغییری در سه چهار قرن اخیر رخ نداده و همه چیز مثل جهان سابق است؟ اگر تغییری رخ داده، آیا این نتیجه علم است یا ابزاری دیگر… این یك واقعیت است و بازی و بازیگری نیست. هر روز، همه آدمیان این واقعیت را در می یابند، با این وجود، می بینیم دشمنی با علم همچنان وجود دارد. این دشمنی زمینه های جدی در بین همه مردم دنیا دارد. ناجوانمردانه است اگر كسی فكر كند این امر فقط به تصورات منبعث از دین باز می گردد. اصلاً چنین نیست. آدم های زیادی در این جهان هستند كه تفكر علمی ندارند، و به عكس، علم را دشمن بشر می شمرند. همین الان ببینید چه قدر نظریه پرداز در دنیا هستند كه معتقدند علم عاقبت ریشه بشر را خواهد خشكاند. همین الان هم ترامپ دیوانه ای هست كه با نتیجه تحقیقات علمی در باره وضع آب و هوایی كره زمین مخالف است و راه دیگری می رود. همین الان هم در دنیا، بسیاری با واكسیناسیون مخالفند. خیلی از سیاستمداران دنیا، همچنان گرفتار تصورات واهی هستند. خیلی از آنها مشاوران اهل طلسم و پیشگویی دارند. خیلی از آنها، وقتی حرف می زنند، نود درصد حرف هایشان بدون استناد، اما به شكلی است كه هواخواهی عوام را به دنبال دارد. عالمان از قدیم و جدید، زیر فشار عوام زدگی های وحشتناك بوده و هستند. آنها همواره گرفتار آدم هایی اند كه زود به یقین می رسند، آن هم از راه های غیر علمی. زمینه این نوع از تولید یقین، در جوامع بدوی بسیار زیاد و كاری ساده است، و البته در جوامع پیشرفته هم گاه چندان دشوار نیست. هیچ گاه عقل و علم به معنای دقیق كلمه، صددرصد حكمرانی بر بشر نداشته و همواره امور علمی به صورت نسبی پیش رفته است. در جامعه ما هم، و در جوامع اسلامی دشمنی با علم عمیق است. همین عرفان و تصوف، ضمن آن كه آثار اخلاقی مثبت داشته و خیلی ها را به همین جهت تحت تأثیر قرار می داده، از مهم ترین عوامل خشكاندن تفكر علمی در ایران و دنیای اسلام است. همین زبان فارسی، به سبب فقر لغات علمی، از روز نخست تابحال مشكل ما بوده، و در عوض، نیرویی كه برای غزل و جذبه های عاشقانه و عارفانه در خود دارد، یكی از اشكالات اساسی در فهم علمی ما بوده و هست. اینها را كنار كمبود آموزش و مدرسه و كتاب و چاپ و نیز آموزه هایی كه شب روز انواع واقسام یقین های غیر علمی را به اسم تقدس و چیزهای دیگر بار مردم كرده اند، از عوامل دشمنی با علم بدانید. حتی امروز كه ما می بینیم علم چه كمكی می تواند به ما كند، و جان هزاران نفر را نجات می دهد، باز هم با آن دشمنی می نماییم. شگفت این كه تلویحاً مشكل را گردن علم هم می گذاریم. البته قشر گسترده ای از جامعه، از ترس جانشان، تن به بعضی از روش های علمی می دهند اما در حالت عادی مطلقاً به آنها باور ندارند. این گرایشهای عوامانه همواره مدافعانی از مردم دارد و این سبب می شود تا این افراد، برای طرح این دشمنی ها، از منافع هواداری هم برخوردار باشند و كم كم خودشان هم مثل ملانصرالدین فكر كنند حرف هایشان درست است. در مقابل اینها یك چیز هست، و آن واقعیت علم است، این كه می توانی با دانش «بزیر آوری چرخ نیلوفری را». آنچه در عمل اتفاق افتاده، تغییرات آشكاری كه محصول تفكر علمی است. چه از طرف ما چه از طرف دیگر مردمان دنیا. توانایی كه علم به ما می دهد، ما را مجبور می كند به آن تن بدهیم. اگر این هست، چرا نباید این راه را برویم؟ چه باید مداخله بیجا در كار علم كنیم؟ چرا ایران نباید، یكی از پایگاه های اصلی علم در دنیا باشد. باید بگویم، مقصود از تفكر علمی فقط، علوم تجربی نیست، بلكه در سامانه های اجتماعی و مدیریتی هم هست. دیدیم كه بعضی از كشورهای شرق آسیا از كشورهای اروپایی هم مدیریت علمی بهتری دارند. شما انواع چیزهای سنتی را هم داشته باشید، اما علمی اش كنید و از آن بهره مند شوید. این كه آدم بنشیند، فكر كند، راهكارهای جدید عرضه كند، از تمسك به عادات و آداب بی پایه گذشته دوری كند، از تغییر نهراسد، و تابع خرد و عقل باشد، نكته مهمی است. بنظر می رسد تجربه كرونا، از این نظر كه به ما بفهماند، علم و مدیریت علمی، حرف اول را می زند، بسیار اهمیت دارد. ما باید از این فرصت استفاده نمائیم، و با قسمتی از موانع علم، مبارزه كرده از توهم بیرون بیاییم. دست از دشمنی با علم برداریم و تابع عقل و خردی باشیم كه خداوند متعال بعنوان بهترین هدیه آنرا به ما داده است.
منبع: نور معرفت
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب