چگونه کودکان را به قرآن و پیروی از معارف انسان ساز آن علاقمند کنیم؟
به گزارش نور معرفت، قم یکی از حجت های الهی بر روی زمین قرآن کریم است و بهترین وسیله برای ارتباط با پروردگار است. انس با قرآن کریم در آموزه های اسلامی بسیار سفارش شده تا سبک زندگی مومنانه ای پیش بگیریم و در دنیا و عقبی رستگار شویم.
قرآن از مهم ترین منابع و وسیله های ارتباط با خداست و بر مبنای روایات هر کسی قرآن را پیشوای خود قرار دهد، قرآن او را به بهشت سوق می دهد و هر کسی به قرآن پشت کند، قرآن هم او را به سمت آتش می کشاند. از همین روی نیکوست که با قرآن انس داشته باشیم.
بر مبنای فرمایش امام صادق (ع) روزی پنجاه آیه از آنرا تلاوت نماییم و تدبر نماییم تا قلبی قرآنی و اندیشه ای نورانی داشته باشیم و دیگر افکار باطل به حوزه اندیشه ما راه پیدا نکند. اگر قرآن با قلب ما درآمیزد، افکار باطل دیگر به آن راه نمی یابد. انس با قرآن چشمهی فکر ما را جوشان می کند و راه و روش درست اندیشیدن را در ما می پروراند.
راه انس با هر چیزی، ارتباط زیاد با آن است و این مطلب از نظر روان شناختی، مسلم و غیر قابل انکار است. اگر غذایی در کام انسان ناخوشایند باشد، با چند بار خوردن، با ذائقه او هماهنگ می شود و عادت به شنیدن صدایی ناهنجار، از شدت آزار آن می کاهد؛ بگونه ای که گاهی اوقات انسان متوجه آن نمی شود.
اگر انسان قرآن کریم را بشناسد و آنرا سخن خداوند بداند که در هر لحظه و ساعت با او به گفتگو می نشیند و بدون واسطه، با او سخن می گوید، اگر خداوند را به بزرگی و عظمت و لطف و رحمت و حکمت شناخته باشد و بداند که خداوند بزرگ با آن صفات جلال و جمالش در قرآن و کلامش تجلی و ظهور یافته است آن گاه کلمه کلمه قرآن را نور و پاکی و حکمت و پند و هدایت می داند و هیچ لذتی در عالم نزد او، بالاتر از انس با قرآن که کلام محبوب و سخن خالق است، نمی باشد.
انسان بیشتر عادت زندگی خویش را در دوران کودکی کسب می کند و سازگاری با محیط را فرا می گیرد بنابراین باید کودکان را از کودکی با قرآن مانوس کرد تا با معارف آن خو گرفته و در زندگی خود تا سنین بالاتر به کار گیرند.
علی فرج زاده با اشاره به اینکه انس فرزندان و نسل جدید با قرآن و دین را نمی توان خارج از خانواده تصور کرد، خانواده ها را به چهار نوع اصلی تقسیم بندی کرد و اظهار داشت: در بحث جذب به دین و مسائل قرآنی با اتخاذ نگاههای مختلف که باید لحاظ شود، چهار نوع خانواده متصور هستیم؛ نخستین گروه کسانی هستند که هم خانواده و هم فرزندان هردو توجهی به مسائل دینی ندارند و نگاهی انکار ناپذیر دارند؛ اساسا ارتباط خوبی با این مقولات نداشته و اهمیت و فایده قرآن و دین را انکار می کنند.
وی ادامه داد: عموما این خانواده ها یا مشکل بینشی نسبت به قرآن دارند و یا گرفتار بی اعتمادی هستند و بهترین راه برای جذب این گروه به قرآن و مسائل دینی مرتفع ساختن این دو مشکل در آنها است.
فرج زاده در توضیح مشکل بینشی این گروه از خانواده ها تصریح کرد: این مشکل بدین معناست که در انس گیری با قرآن مشکل دارند و مسائل دینی را اثرگذار در زندگی خود نمی دانند و غالبا به دنبال کسب لذائذ دنیوی و رفع و رجوع مسائل مادی زندگی خود هستند، بنابراین با اصلاح بینش و بیان این که قرآن واسطه میان خدا و بندگان است و خداوند متعال علم خویش را با قرآن تنزل داده تا بشر در حد فهم خود از آن استفاده نماید و منتی از طرف حق تعالی بر ما است میتوان این مشکل را برطرف کرد.
وی افزود: در مرتبه دیگر میتوان از زیبایی های اخلاقی قرآن و پیام های عینی که به بشر از آینده اطلاع داده و همینطور بیان مسائل تاریخی و رخدادهای بعد از نزول قرآن که به صراحت در این کتاب آسمانی ذکر شده است تا راهگشای حل و فصل این مشکل شود.
این کارشناس رسانه در توضیح مشکل بی اعتمادی این گروه از خانواده ها اظهار نمود: این افراد غالبا خیلی از مسائل موجود در جامعه را که از جانب خانواده های متدین و در رابطه با روحانیون و یا افراد علاقه مند به قرآن و مسئولانی که به اسم دین دست به کارهایی زدند، رخ داده که برخلاف سبک و سیاق افراد دینی بوده را مشاهده نمودند و نسبت به دین و قرآن بی اعتماد شدند، بنابراین این بی اعتمادی ریشه در رفتار این خانواده ها و مسؤلان جامعه دارد که تنها با با به دست آوردن این اعتماد میتوان این مشکل را حل کرد. به همین خاطر باید افرادی که فعالیتهای قرآنی و دینی انجام می دهند و متصدی این امور هستند بیشتر از دیگران در رفتار و کردار خود احتیاط کنند تا به بی اعتمادی اقشار جامعه دامن نزنند.
سردبیر سابق خبرگزاری ایکنای قم، دسته دوم خانواده ها را افرادی برشمرد که خود خانواده ها مذهبی هستند اما فرزندان علاقه چندانی به این گونه مسائل ندارند و مشکل اصلی این خانواده ها ناتوانی در جذب فرزندان به مسائل دینی و قرآنی است.
فرج زاده راهکارهای موثر برای جذب فرزندان این نوع خانواده ها را منوط به رعایت اصول و منطقی رفتار کردن در این حوزه دانست که اگر برخلاف این اصول رفتار شود حتی سبب دل زدگی فرزندان خواهد شد و اظهار داشت: نخستین راهکار پرهیز از هرگونه اجبار نه تنها در امور دینی بلکه حتی در سایر امور آموزشی است و باید در فضایی دوستانه و ارتباطی صمیمی با فرزندان صحبت شود، بنابراین درصورت اجبار فرزندان نتیجه معکوس را شاهد خواهیم بود.
وی ادامه داد: در وهله دوم باید استعداد فرزندان مدنظر قرار داده شود که آیا این فرزند توان فراگیری قرآن در آن حدی که مورد نظر خانواده ها است دارند یا خیر. در دین داری فرزندان هم باید به استعداد معنوی آنها توجه گردد و باید پذیرفت که دین داری افراد متفاوت می باشد و همه در یک سطح نیستند و باید حداقل را در نظر داشته باشند و از آن حداقل پایین تر نیایند و انتظار انجام حداکثری فعالیتهای دینی را نداشته باشند. در بحث حجاب نیست به همین منوال است و باید پذیرفت که حجاب همه افراد در یک سطح نخواهد بود.
فرج زاده در مورد سومین راهکار به عدم مقایسه بین فرزندان اشاره نمود و اظهار داشت: نباید در مقابل فرزندان از این ادبیات بهره برد که از دوستان خود یاد بگیر چه خوب قرآن را می خوانند و یا چه به سادگی سوره ها را حفظ کردند، بنابراین در حد توان و استعداد فرزندان باید از آنها توقع داشت.
وی راهکار بعدی را آموزش غیرمستقیم فرزندان برشمرد و بیان نمود: میتوان در منزل صوتی از قرآن را با صدای ملایم پخش کرد تا فرزند در منزل بازی خویش را انجام دهد و خوراکی خویش را بخورد و در عین حال صوت قرآن را هم بشنود، به مرور این صوت به ذهن و قلب آن نفوذ می کند و آنرا تکرار کرده و بعد از مدتی به خوبی این صوت را فرا می گیرد.
فرج زاده پنجمین راهکار را عدم اختلاط فعالیتهای فرزندان دانست و اظهار داشت: زمانیکه کودک در اوج هیجان و لذت از بازی خود است و یا در تفریح همراه با دوستان خود به سر می برد، وی را نباید مجبور به انجام فعالیت دینی کرد. راهکار بعدی هم تشویق مکرر کودک است که البته نیاز نیست هدیه های خیلی گران قیمت تهیه شود، بنابراین برای هر سوره ای که حفظ می نماید یک جایزه کوچک هم که تهیه شود او را به وجد می آورد. تشویق وی به خواندن سوره در بین اقوام و دوستانش و خواندن قصه های قرآنی هنگام خوابیدن وی از دیگر مواردی است که کودک را مجذوب به قرآن می کند.
وی در توضیح گروه سوم خانواده ها اظهار نمود: این گروه از خانواده ها افرادی هستند که هم خودشان و هم فرزندانشان به قرآن و مسائل دینی علاقه دارند و غالبا مشکلی ندارند، بنابراین رسالت این خانواده ها تبلیغ و تبیین جایگاه قرآن در هر فضایی است که فرصت صحبت کردن دارند. متاسفانه به دفعات مختلف دیده می شود که اهمیتی که به مداحی و نوحه خوانی در عین ارزشمندی داده می شود برای قرآن در نظر گرفته نمی شود که این یک مشکل بینشی در جامعه ما است که کمتر عظمت و کاربرد قرآن را درک کردیم.
وی ادامه داد: اگر آموزه های قرآنی حتی در حد یک یا دو مورد در رفتار مسئولین رعایت شود خیلی از مشکلات جامعه برطرف خواهد شد. برای مثال در قرآن آمده است که قولوا بالناس بالحسنی؛ با مردم به نیکی و زبان خوش سخن بگو، حال اگر در ادارات افراد بالادست به پایین دست خود یا در منزل پدر و مادر با فرزندان و دیگر روابط اجتماعی رعایت شود خیلی از کشمش ها و درگیری ها برطرف می شود و این کاربرد اجتماعی محسوس قرآن است که باید به آن توجه گردد.
عضو سابق هیئت مدیره خانه مطبوعات قم در توضیح گروه چهارم خانواده ها بیان نمود: در این گروه خانواده و فرزندان هر دو مذهبی و علاقه مند به مسائل دینی هستند اما خانواده ها اهمیت زیادی به قرآن نمی دهند و یا سواد قرآنی ندارند. در این مورد هم با اصلاح بینش این نوع افراد مشکل بی توجهی به قرآن برطرف می شود، بنابراین در این گروه مسئولیت و رسالت افراد اطراف این خانواده ها بیشتر است و کسی که روحانی مسجد است و یا کسی که آشنا به قرآن است مسئول هستند که افراد مستعد در این خانواده ها را آموزش دهند و یا به مراکز قرآنی راهنمایی کنند.
فرج زاده ضمن اشاره به پخش برنامه قرآنی محفل و استقبال بی نظیر مردم و خانواده ها از این برنامه اظهار داشت: ذات مردم دین مدار است و تنها از مدل دین داری بداخلاقی و با لحن بد بیزار هستند، بنابراین رسانه ها و مسئولین باید به این نکته توجه نمایند و با اصلاح این رویکرد خیلی از بینش های دینی مردم تغییر پیدا می کند.
وی ادامه داد: در حال حاضر به هر جمعی وارد می شویم سخن از مسائل اقتصادی به سبب اهمیت معیشت مردم است، اما باید توجه داشت که این مسائل اقتصادی مهم تر از آخرت نیست و مسئولین ما باید بگونه ای طرح ریزی کنند که هم مسائل مادی و دنیوی و هم مسائل اخروی مردم درنظر گرفته شود. متاسفانه بسیار دیده می شود که در فعالیتهای اجتماعی همانند خودروسازی مسائل مادی یک عده بر دیگر مسائل ارجحیت داده می شود و این مورد یک بدبینی و بی اعتمادی جمعی نسبت به دین را به دنبال دارد، چونکه انقلاب ما به نام دین رقم خورده است.
فرج زاده به نقش خانواده های دین مدار و مذهبی در اصلاح بینش جمعی مردم اشاره نمود و اظهار داشت: این خانواده ها الگوی جامعه هستند به صورتی که اگر یک رفتار بد از آنها سر بزند مردم آن رفتار را به نام دین و قرآن می بینند، همانگونه که خداوند نقش همسران پیامبران در دین داری مردم را بیشتر از دیگر مردم دانست.
منبع: nooremarefat.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب